Voorzitter,
Wij praten vandaag over het onderhandelingsakkoord natuur. Na de afwijzing van het akkoord door PS in Brabant afgelopen vrijdag, is het de vraag of er nog wel een onderhandelingsakkoord bestaat. Het maakt de discussie in Groningen iets minder interessant, omdat het nu niet meer alleen van Groningen afhangt of er wel of niet een akkoord wordt ondertekend.
Vz. Tsja, het onderhandelingsakkoord. Of moet ik wurgakkoord zeggen? Eigenlijk wel, want het is een wurgakkoord! Ook onze eigen gedeputeerde Van der Ploeg zei dat we eigenlijk niet mogen spreken van een akkoord, maar van een dictaat. Er is immers niet echt onderhandeld.
Het dictaat houdt in dat het netwerk van natuurgebieden, de ecologische hoofdstructuur veel kleiner wordt: 600 duizend hectare in plaats van de eerder beoogde 728 duizend. De kwaliteit van de natuur neemt fors af door het huidige kabinetsbeleid. Meer planten- en diersoorten zullen uitsterven. Ook de biodiversiteit zal verminderen. Dat zijn niet mijn woorden, maar van het Planbureau voor de Leefomgeving. Toch een redelijke neutrale organisatie.
Wat betekent dat nou voor Groningen?
Nou, Groningse natuurgebieden moeten worden verkocht. Gebruik en toegankelijkheid van natuurgebieden kan in verband met de veiligheid niet meer worden gegarandeerd. In Groningen gaat het om gebieden zoals de dorpsbossen, bijvoorbeeld die bij Bedum en Ten Boer.
Staatsbosbeheer beheert ongeveer 25% van de Groningse natuurgebieden. In deze natuurgebieden ontvangt Staatsbosbeheer jaarlijks zeer veel bezoekers. Door de bezuinigingen bij Staatsbosbeheer - die oplopen tot zo’n 60% - wordt de voorlichtende rol en haar rol t.b.v. recreatie uitgehold. Rollen die Staatsbosbeheer van oudsher heeft en die wij allemaal zo belangrijk vinden.
Kijk: dat je in deze financieel lastige tijden wat minder geld aan natuur besteedt en bijvoorbeeld natuuraankoop over meer jaren uitsmeert, logisch. Maar dat je zoveel bezuinigt dat zelfs het beheer van bestaande natuur zwaar onder druk komt, dat is geen bezuiniging meer, maar afbraak!
We laten ons verdorie toch niet chanteren door Henk Bleker, die dreigt met een noodwet? Stikken of slikken. Wat voor banenrepubliek is Nederland geworden?
Komt bij dat de financiële risico’s voor de provincie Groningen amper zijn in te schatten doordat nog niet duidelijk is:
- Hoe de 100 miljoen euro die het Rijk vanaf 2014 beschikbaar stelt voor beheer tussen de provincies verdeeld zal worden?
- Hoe het resterende budget van het Investeringsfonds Landelijk gebied wordt ingezet?
- Hoe en waar de ruilgronden worden ingezet?
- Hoe de afgesproken restopgave voor natuurontwikkeling (inrichting en beheer) over de provincies zal worden verdeeld?
Over deze zaken moeten de provincies het komende half jaar nog met elkaar onderhandelen. De armoede verdelen. Daar komen ze natuurlijk nooit uit: iedere provincie komt met een verdeelsleutel die voor zichzelf het best uitpakt.
Voorzitter, ik ben benieuwd naar de reactie van het College hierop. Prima dat natuurbeleid naar de provincies komt, maar niet onder deze voorwaarden. We hebben geen flauw idee hoe dit dictaat gaat uitpakken voor de provincie Groningen en voor de Groningse natuur. Tot duidelijk is dat met het beschikbare geld aan de doelstellingen kan worden voldaan, mag Groningen hier onder geen beding mee instemmen. Wij hebben daarom de zojuist door de PvdA ingediende motie mede ondertekend.
Voorzitter, ook al wordt het akkoord hier vandaag afgewezen, de donkere wolken van grote rijksbezuinigingen hangen nog zeer dreigend boven ons hoofd en daar moeten we als provincie snel een oplossing voor vinden. Als we niets doen, dan staat het gehele natuur- en landschapsbeleid in Groningen op slot, zo dat nu al niet het geval is. Wij roepen daarom het college van GS op om snel in actie te komen en in beeld te brengen op welke manier men het natuur- en landschapsbeleid in Groningen enigszins op de been wil houden. Wat GroenLinks betreft biedt het Groenmanifest van de groene organisaties hiervoor een goed vertrekpunt; daarnaast zal er gekeken moeten worden naar extra provinciale middelen.
Mede hierom hebben wij de motie mee ondertekend over het op korte termijn aanpassen van het natuur- en landschapsbeleid in Groningen. Wij zijn benieuwd hoe het College hier tegen aan kijkt.