"Allereerst een compliment aan de deelnemers van de nieuwe coalitie. U bent er met voortvarendheid in geslaagd een nieuw college te vormen. Dat is goed voor het bestuur van onze provincie. De CU neemt haar verantwoordelijkheid door toe te treden tot de coalitie en zij omarmt daarmee het bestaande programma dat door hen bij de presentatie in 2011 nog werd omschreven als onvoldoende concreet en ambitieus. Het werd vooral een PvdA document genoemd waarbij de overige coalitiepartners nog net niet de bijwagens van de coalitie werden genoemd. "VVD, waar ben je?" vroeg dhr. Staghouwer zijn huidige beoogde partner. En het moet gezegd voorzitter, de VVD heeft die oproep serieus genomen, want we kunnen de VVD met recht de winnaar noemen van de uitkomst van de recente bestuurscrisis. Minder natuur, meer asfalt, schaalvergroting in de landbouw en een FOC. Die laatste weliswaar op een plek waar niemand hem eigenlijk wil, maar toch. Chapeau VVD!
In hetzelfde betoog werd D66 opgeroepen onomwonden uit te spreken dat er een herindeling moest komen. Maar in het addendum neemt de CU nu genoegen met het samen met de gemeenten actief uitwerken van de aanbevelingen van de commisse. Jansen. En GL werd een gebrek aan ambitie verweten m.b.t. de werkelijke energietransitie. "Laat het niet alleen bij mooie woorden blijven," spreek ik dhr. Staghouwer nu na. Bij een volgend agendapunt over dit onderwerp komen we daar nader op terug.
Het woord addendum suggereert een aanvulling op het oorspronkelijke coalitieprogramma maar het is toch echt meer dan dat. Er worden namelijk een aantal opvallende zaken uit de eerdere plannen gestreept. Ik noem er een aantal:
· In het geval openbaar vervoer-projecten geen doorgang vinden dan herbestemmen we de middelen exclusief voor investeringen in het openbaar vervoer. De resterende middelen vanuit de geflopte plannen van de Regiotram en de treinverbinding naar Heerenveen blijken nu toch echt aangewend te worden voor het asfalt van N33 en een weg nabij Bedum.
· Wij willen dat Groningen koploper wordt op het gebied van het verder duurzaam ontwikkelen van de landbouw. Nou, koploper worden we zeker maar dan als de provincie die de meeste ruimte biedt aan schaalvergroting en megastallen.
· We zullen voor de knelpunten in het landschap de komende periode extra middelen reserveren en we willen ook koploper zijn als het gaat om energietransitie. En juist die beide laatste thema's worden door een halvering van de middelen voor incidenteel nieuw beleid uit het coalitie-akkoord 2011 gemarginaliseerd.
D66, VVD en CU, jullie partijen zijn net als GroenLinks schatplichtig v.w.b. het Lenteakkoord van voorjaar 2012. Daarin werd het desastreuze afbraakbeleid voor Natuur van Henk Bleker met € 200 miljoen teruggedraaid. Vooral van CU en D66 verwacht ik een andere houding t.o.v. dit thema dan een reductie op het begrotingsprogramma Landelijk gebied. Waarom staat er in het addendum een groot stuk over landbouw en wordt het woord natuur alleen gebruikt voor de portefeuille aanduiding van de beoogd Gedeputeerde? Graag hoor ik van de CU of dit onderdeel bij uw Gedeputeerde in goede handen zal zijn, ook met het ook op goed rentmeesterschap.
Met de behandeling van dit addendum neemt GL afscheid van de coalitie en het college. Wij betalen daarbij een hoge prijs voor ons standpunt over de schaalgrootte in de landbouw, een standpunt dat tot voor kort ook het standpunt was van PvdA en D66. Maar wij vertrekken uit de coalitie met opgeheven hoofd omdat het mogelijk maken van de vestiging van megastallen, in het bijzonder die in Vlagtwedde ons niet 1, niet 2 maar wel 3 straten te ver was. GL is voor een echte kwaliteitssprong in de landbouw. En dat is iets anders dan koeienfabrieken, ver voorbij de menselijke en dierlijke maat. Een woord van dank is hier op zijn plaats voor onze vertrekkende gedeputeerde Wiebe van der Ploeg, die toonde dat principes gaan boven het vasthouden aan het pluche. Het spijt ons oprecht dat hij niet de kans heeft gekregen zijn werk m.b.t. een kwaliteitssprong in de landbouw en het tegen alle verdrukking in strijden voor een goed provinciaal Natuurbeleid af te kunnen maken.
Verwacht van ons geen rol als zure ex-collegepartij die met gestrekt been de oppositierol zal vervullen. Wij zullen de daden van dit nieuwe college volgen vanuit een kritisch opbouwende blijk met een focus op de bescherming van datgene wat in onze wereld kwetsbaar is en waarbij wij vrezen dat daar deze coalitie de komende jaren onvoldoende aandacht voor zal hebben. Onze speerpunten zijn en blijven:
· het investeren in Natuur en Landschap
· werken aan een daadwerkelijke energie transitie
· investeren in OV en fietsverbindingen
· ons blijven verzetten tegen de komst van megastallen
· aandacht blijven vragen voor een zorgvuldige decentralisatie naar de gemeenten van m.n. de jeugdzorg
Inhoudelijk kunnen wij in grote lijnen instemmen met het voorliggende programma, inclusief addendum. Op het punt van de voorgenomen bezuinigingen ( vooral die op gebied van natuur en op het punt van energietransitie) en de keuze voor meer asfalt (N33 en weg bij Bedum) steunen wij de plannen van het nieuwe college expliciet niet.
Wat betreft de voorgedragen kandidaat Gedeputeerde spreken wij ons vertrouwen uit in Henk Staghouwer. De CU neemt de plaats in van GL in de coalitie maar daartegenover neemt GL de rol van de CU in de oppositie over. Wij zullen dat doen in de zelfde stijl: constructief, kritisch, maar altijd op de inhoud."