Op 11 november is in de commissie Statencommissie Bestuur, Financiën en Veiligheid Het Concept Meerjarenprogramma Aardbevingsbestendig en Kansrijk Groningen 2015-2025 besproken. Dit programma is opgesteld door de Nationaal Coördinator Groningen Hans Alders. Wat GroenLinks betreft een goede basis voor het herstel van het vertrouwen en bovenal de veiligheid van Groningen. Onze bijdrage in de Statenvergadering kunt u hier lezen.
“Waar spreken we af, wie bellen we?” hoorden we Mevrouw Heite zeggen afgelopen zondag in de documentaire op TV Noord. Zij heeft nagedacht over hoe te handelen na een aard-beving. Een wethouder zegt in dezelfde documentaire dat scholen veilig zijn, terwijl ze wel versterkt moeten worden! We hebben een minister die zijn doelstellingen niet haalt in de versterkingsopgave. We hebben een groot probleem in Groningen en moeten nu werken aan herstel!
We bespreken vandaag de conceptplannen van de Nationaal Coördinator Groningen. Plannen waarvan we lastig kunnen inschatten of die vertrouwen en veiligheid terugbrengen. Wij hebben veel vragen en opmerkingen die we hier willen bespreken, maar we zijn het er ook over eens dat we hard aan de slag moeten voor de veiligheid van onze inwoners. Nog langer afwachten kan niet.
In de brief van 10 november reageert het college van GS op de plannen van de Nationaal Coördinator. De inhoud van deze brief onderschrijven wij. Zo delen wij zorg van het college met betrekking tot de contourenkaart, zeker gelet op de recente aardbevingen aan de randen van de genoemde contourenkaart. Ook maken wij ons zorgen over de risico’s op het chemiepark Delfzijl. Wij willen dan ook graag een second opinion met betrekking tot de contourenkaart en zo snel mogelijk duidelijkheid over de risico’s in en om het chemiepark. Daarbij komt dat niet een contourenkaart uiteindelijk bepalend is voor herstel en verster-king, maar de werkelijke veiligheidssituatie, waar ook in onze provincie. Als we ons iedere keer laten leiden door een nieuwe kaart komen we nergens.
Wij zien veel positieve ontwikkelingen in het rapport. Wij zijn blij met termen als nul op de meter en energie neutrale bouw.Evenzeer met de tijdelijke uitbreiding van de waarde-vermeerderingsregeling tot 1 januari 2016 en ja, die kan na 1 januari 2016 wellicht aan-gepast worden als onderdeel van de herstel- of verstevigingswerkzaamheden, maar dan wel voor alle inwoners met aardbevingsschade.
Twee belangrijke vragen staan nu voorop. Wanneer starten we met de uitvoering en, net zo belangrijk, wat gaat het kosten enwie gaat het betalen? De Nationaal Coördinator kan nog zoveel bedenken, maar we zijn afhankelijk van de financiën van de NAM en de rijksoverheid. Wij willen dan ook pleiten voor een speciaal fonds waaruit de plannen worden bekostigd en dat door NAM en EZ wordt gevuld. Wij denken dat dit een miljardenfonds wordt. De gelden moeten apart gezet worden, zodat we onze inwoners kunnen garanderen dat de plannen van de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) echt uitgevoerd kunnen worden. Ook gemeenten en de provincie zouden een beroep moeten kunnen doen op dit fonds vanwege de extra door deze partijen te maken kosten, bijvoorbeeld bij het realiseren van de zogenaamde koppelkansen.
Na het lezen van het programma blijkt dat veel zaken nog nader moeten worden uitgewerkt, begrijpelijk, maar dat moet wel op korte termijn. Wij zouden graag zien dat alle betrokken partijen periodiek openbaar door de NCG worden geïnformeerd over de grote lijnen met betrekking tot de voortgang van het project.
In zijn rapport spreekt de heer Alders over een verband met de gaswinning, maar hij doet geen uitspraken over de hoogte van de toekomstige gaswinning. Wel benoemt hij nadruk-kelijk het politiek spectrum in Den Haag waarbij hij aantekent dat bijna alle partijen door willen gaan met een vorm van gaswinning. Laat één ding duidelijk zijn, als de veiligheid van onze inwoners niet gegarandeerd kan worden, dan moet de gaswinning zeer fors worden verminderd. Veiligheid voor alles, dat is de mening van GroenLinks. Kortom de hoogte van de gaswinning en de veiligheid van onze inwoners zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en dus gaan herstel, versteviging en reductie van de gaswinning hand in hand. Wij zijn dan ook benieuwd naar het niveau van gaswinning waarop de plannen van de NCG zijn geba-seerd.
De heer Alders spreekt over een veiligheidsnormen van 10-4 en stelt dat alle woningen die daar niet aan voldoen binnen 5 jaar verstevigd moeten worden. Dit roept vragen op. Als de NCG kiest voor een gebiedsgewijze aanpak op basis van de contourenkaart die hij nu hanteert, vallen er woningen die nu niet aan de 10-4 norm voldoen buiten de zogenaamde eerste ring. Hoe wordt ervoor gezorgd dat deze woningen ook binnen deze vijf jaar aan de veiligheidsnorm 10-5 voldoen? Betekent dit daarnaast ook dat als deze doelstelling niet wordt gehaald,dat alle woningen die over 5 jaar niet aan de veiligheidsnorm 10-4 voldoen worden opgekocht? Hoe wordt omgegaan met onveilige situaties buiten de contouren van deze huidige kaart, bijvoorbeeld in de stad Groningen?
In de schadeprocedure komt een onafhankelijk arbiter. De NCG stelt in zijn presentaties dat de NAM en CVW zich bij de uitspraak van de arbiter neerleggen. In het rapport wordt gesteld dat een uitspraak voor de NAM en het CVW in beginsel bindend is; hoe moeten wij “in beginsel” in de praktijk uitleggen? Wij vinden dat dit duidelijk moet zijn voor alle betrokken partijen.
Op veel plaatsen in de plannen wordt gesproken over evaluaties. Wij pleiten voor volledige openheid van deze evaluaties. Kan dit in de plannen worden opgenomen?
Dan de koppelkansen gericht op versterking van de leefbaarheid. Veel publieksgebouwen, zoals scholen, zorginstellingen et cetera moeten worden versterkt. Ook zullen er gebouwen worden vervangen, mede rekening houdend met demografische ontwikkelingen. Wij begrijpen deze koppelkansen. Wij nemen aan dat betrokken partijen in financiële zin een beroep kunnen doen op middelen die vanuit de NCG beschikbaar worden gesteld.
Tot slot willen wij ook helderheid over gaswinnings-gerelateerde schade, waarbij wij onder andere doelen op de problematiek rondom de waterinjectieputten in Borgsweer en bodembewegingen rondom de gasopslag in Grijpskerk. Maar,meer algemeen, ook de gevolgen van bodemdaling en aanpassing van het waterpeil ten gevolge hiervan. Wij willen dat dit onderdeel wordt van de plannen van de NCG. Deelt het college deze mening?
1