Groningen roept eindelijk een halt toe aan de zich uitdijende varkens- en kippenstallen. Na druk vanuit GroenLinks is ook de PvdA akkoord met het inperken van de ruimte voor de intensieve veehouderij. Varkens- en kippenboeren in Groningen klagen echter steen en been omdat zij ‘op slot’ worden gezet. GroenLinks stelt een Derde Weg voor met als doel: grote stappen in de richting van diervriendelijke productie. GroenLinks heeft echter ook zorgen over ‘coalitiegenoot’ PvdA. Die pleit in haar programma voor het verplaatsen van de intensieve veehouderij naar nieuwe 'agrarische bedrijventerreinen’. Dan krijg je pas echt de bio-industrie in Groningen, aldus GroenLinks.

De meeste intensieve veehouderijbedrijven hebben straks geen ruimte meer. Bedrijven mogen wel grotere stallen bouwen als het om het milieu of om dierenwelzijn gaat. Meer ruimte voor hetzelfde aantal dieren mag dus wel; meer ruimte én meer dieren mag niet. GroenLinks is blij met dit compromis ‘over links’. Het liefst wil GroenLinks de intensieve veehouderij helemaal uitbannen, maar de provincie gaat alleen over de ruimte. Boeren zeggen dat zij ook meer dieren nodig hebben om investeringen in dierenwelzijn en milieumaatregelen terug te verdienen. Anders zijn het extra kosten waar geen extra inkomsten tegenover staan.
GroenLinks wil de spiraal van dat groei-denken doorbreken. Het moet niet gaan om groot, groter, grootst. Als de boeren vrij worden gelaten, dan wordt de ruimte vooral gebruikt om een oud trucje te herhalen: in zo kort mogelijke tijd zo veel mogelijk kilo’s vlees produceren. GroenLinks vindt dat de toekomst gezocht moet worden in ruime stallen, uitloop voor de dieren en onderscheidende producten.

Volgens LTO Noord is er veel belangstelling onder boeren voor ontwikkelingen in de richting van duurzame en diervriendelijke veeteelt. Ook zij wijst op het bedrijfseconomische probleem. GroenLinks wil niet achterover leunen terwijl dieren in veel te kleine hokken creperen en grote hoeveelheden antibiotica krijgen toegediend. GroenLinks stelt daarom een Derde Weg voor. Als investeringen in duurzame productie bedrijfseconomisch niet uit kunnen, dan kun je overwegen om de onrendabele delen van de investeringen buiten de boeren om te financieren. Daarvoor kun je een deel van het geld gebruiken dat nu vanuit Brussel naar boeren gaat. Die budgetten staan al ter discussie en het is houden en keren om die gelden voor Groningen te behouden.
GroenLinks stelt daarom voor om de verschillende belangengroepen te verenigen. De provincie, LTO Noord, de NGO’s zoals 'Wakker Dier' en de 'Dierenbescherming' en uiteraard die Groninger boeren die daadwerkelijk met dierenwelzijn aan de slag willen.
Het doel moet zijn het ontwikkelen van een economisch programma om echt diervriendelijke stallen te realiseren. De Derde Weg doet een appél op het ondernemerschap in de sector, de grootwinkelbedrijven, het ministerie van Economische zaken, Landbouw en Innovatie en de provincie. Een duurzame productiewijze verdient dit soort ondernemerschap bij agrarische bedrijven én bij de politiek! Zo’n programma heeft een duidelijk kader nodig van duurzame labelling van productie en producten. Dan zullen ook de grootwinkelbedrijven de meerwaarde er van zien en kan er richting consumenten helder worden gecommuniceerd.

Kan GroenLinks daar de handen voor op elkaar krijgen? Henk Bleker heeft in zijn eerste honderd dagen vaak laten weten voedselkwaliteit en duurzame labelling een warm hart toe te dragen. Laat hem maar mee ontwikkelen en laat hem dan ook over de brug komen als er een concreet voorstel op tafel ligt.
De grootwinkelbedrijven zijn tegelijkertijd druk in de weer met duurzaamheid en diervriendelijk geproduceerd vlees. Albert Heijn wil dat in 2015 al haar producten duurzaam worden geproduceerd. Er zijn dus voldoende kansen.. Er hoort echter wel een heldere boodschap bij: “Vergeet het achterhaalde idee dat vleesproducenten enkel kunnen overleven door ruimtelijke grenzen op te rekken.”
GroenLinks heeft ook een boodschap voor de PvdA. In het programma van de PvdA staat dat de intensieve veehouderij moet worden verplaatst naar agrarische bedrijventerreinen. Dat resulteert in grootschalige veefabrieken in combinatie met industriële mestvergistingsinstallaties en slachterijen, beide zwaar geautomatiseerd met weinig personeel: een heuse bio-industrie. Het zal de nekslag betekenen voor de familiebedrijven en zal de leefbaarheid op het platteland aantasten. GroenLinks wil het grondgebonden familiebedrijf ondersteunen en is niet vergeten dat dit ook de wens was van boeren toen ze enkele jaren geleden inspraken bij de diverse bijeenkomsten over het Provinciaal Omgevings Plan. Ook bij de PvdA weten ze dat. De betreffende zinsnede over agrarische bedrijventerreinen detoneert hopeloos met de rest van het programma. GroenLinks roept de PvdA dan ook op om haar keuzes duidelijk te maken. Wel of geen bio-industrie. Er is maar één antwoord mogelijk.

Wiebe van der Ploeg
Lijsttrekker